“The revolution will not be staffed”. So True! Vrijwilligers die zich engageren in organisaties of grass-roots zijn cruciaal. Maar ik wil het hier even hebben op een toenemende trend in vrijwilligerslandschap! Even focus op de vrijwilligers bij impactondernemingen op het einde van deze “Week van de vrijwilliger”.
Want naast de non-profit vrijwilliger ontstaat er meer en meer een nieuw soort vrijwilliger die een impactonderneming / sociaal onderneming ondersteunt. Het soort ondernemingen die via een commercieel model de wereld willen veranderen. Inhakend met hun product/dienst op de bestaande marktwerking, of soms ook disruptief voor de bestaande marktspelers.
Meer en meer rekenen en bouwen impactondernemingen op vrijwilligers. In een opstartfase of in een vaste rol. Als bestuurder, verkenner, deuren-openende netwerker, raad van advies lid of gewoon manusje-van-alles.
Bijzonder is dat deze vrijwilligers ook vaak klanten zijn . Bijvoorbeeld bij Klant Coöperanten. Als grote fan van het eerste uur willen ze bijdragen en steun bieden. Om zo de kans te verhogen dat het aanbod/initiatief nog meer kans heeft om voor eens en voor altijd te blijven. Win-Win-Win: Voor de maatschappij, de vrijwilliger-klant-coöperant, voor de impactonderneming.
Hun engagement is dus vaak gedreven vanuit een combinatie van wereldverbeteraar en verliefde klant. Enkele types op een rijtje:
- Burgercoöperaties: Wellicht de meest evidente. Heel vaak is zo’n coöperatie net opgericht om te voorzien in de behoefte van de coöperanten. En die coöperanten dragen dan ook maar wat graag hun steentje bij.
- Start-ups impactondernemingen die hun netwerk inschakelen. Dit type vrijwilliger zet vaak belangeloos hun eigen netwerk, wijsheid, technische expertise in. Om zo de impactonderneming duwtjes in de rug te geven richting een next level.
- Sociale Economie - Er zijn veel maatwerkbedrijven waar vrijwilligers van goudwaarde zijn om mensen met een zeker afstand tot de arbeidsmarkt te ondersteunen.
- De zogenaamde 'Commerciële vzw's' die het merendeel van hun inkomsten halen uit een product of dienst. Bij uitstek diegene met zowel een hoge lokale verankering, EN een model met gedecentraliseerde communities. Communities die zelf helpen het product te distribueren. Denk aan Korte keten, deeleconomie, duurzame mobiliteit.
(met natuurlijk veel overlap in bovenstaande types).
Vrijwilligers zoeken er een warme community en netwerk, intellectuele verrijking, nieuwe perspectieven,… en voldoening om mee een steen te verleggen m.b.t. een heel specifiek maatschappelijk probleem.
De voorbije jaren beseften we bij S&L dat de vrijwilligersstrategieën en de Big Organizing tactieken die we concretiseren bij NGO’s en vzw’s ook toepasbaar zijn in de #impactstrategie van impactondernemingen.
Dus ja...
"The revolution will not be staffed"
roepen collega’s als Jeroen Robbe , Jef Van den Bergh , Koenraad Depauw , Juliska Van Hauwermeiren en Ike Teuling uit. Helemaal akkoord!
Met dus ook deze toenemende trend in vrijwilligerslandschap. Want hierboven beschreven is dan wel een ander soort vrijwilligerswerk. Wat minder activistisch, wat minder campagne gedreven, maar allicht even hard nodig voor de ‘revolutie’. Toch gaat het ook hier het over het bereiken, boeien, binden en bedanken van vrijwilligers allerhande.
En om daarbij soms de chaos te omarmen of om die net te organiseren.
Noot: de sociale wetgeving laat geen vrijwilligers toe in ‘commerciële’ vennootschappen. Best een onhandig juridische euvel waar er wel oplossingen voor bestaan.