"Jongeren zijn niet geëngageerd"
Starten doe ik met één veelvoorkomend cliché onder de loep te nemen: "Jongeren zijn niet meer geëngageerd."
Je zou kunnen denken dat het engagement van jongeren afneemt doordat organisaties moeite hebben met het vinden van vrijwilligers (en deelnemers). Maar integendeel: 7 op de 10 jongeren nemen deel aan activiteiten van een vereniging, of het nu als deelnemer, bestuurslid of organisator is.
"We krijgen gratis broodjes"
Wat hierbij ook interessant is, is de manier waarop we naar engagement kunnen kijken. Voor jongeren betekent engagement niet per se dat ze op een bepaalde dag in de week samenkomen en vergaderen (met gratis broodjes). 3 op de 4 jongeren zijn 'informeel' geëngageerd, wat kan variëren van het helpen van buren tot het doen van boodschappen voor een familielid. Vrijwilligerswerk wordt door jongeren vaak op een flexibele en kortere basis uitgevoerd. Hoe organisaties engagement definiëren en vormgeven speelt dus een grote rol.
"Het staat goed op mijn CV"
Een ander cliché dat hierbij aansluit, is het idee dat jongeren vooral vrijwilligerswerk doen omdat het goed staat op hun cv. Integendeel, uit de JOP-monitor blijkt juist dat jongeren vrijwilligerswerk doen vanwege de intrinsieke waarde ervan; ze vinden het echt belangrijk.
Organisaties die jonge vrijwilligers willen aantrekken, moeten dus hun “waarom” duidelijk communiceren, niet alleen hun "wat". Ik merk op dat organisaties goed zijn in het uitleggen wat ze doen, maar de reden waarom ze bestaan en het doel van hun werk zou de kernboodschap moeten zijn.
"Jongeren zijn te veeleisend op de werkvloer"
Bijna 60% van de jongeren is op zoek naar een job met werkzekerheid en een goed loon. Gen Z-ers zijn grotendeels opgegroeid tijdens de coronapandemie. Velen van hen ervaarden de crisis tijdens hun studieperiode of de start van hun loopbaan. Deze generatie is opgegroeid te midden van verschillende crisissen: naast corona, speelt er globaal – onder andere – een dreigende klimaatcrisis, een groeiende ongelijkheid, en een wooncrisis. Door de crisissen die ze meemaakten zijn deze jonge mensen financieel bewust.
Een goede work-life balans is voor hen essentieel (55%). Jongeren ervaren de maatschappij veelal als een ratrace, een kapitalistische marathon, die burn-out en ontevredenheid in de hand werkt. Mentaal welzijn staat hoog op hun prioriteitenlijst en ze zijn zich er ook bewuster van. Hun vrije tijd, vrienden, familie is net zo belangrijk als werk. Een mooie kans als werkgever om het gesprek en dialoog hierover te voeren. Wil je graag meer lezen over Gen Z-ers op de werkvloer? Lees dan de blog van mijn collega Nele Decoodt.
"Jongeren zijn niet geïnteresseerd in politiek"
Dit jaar vindt de moeder alle verkiezingen plaats. Het is dan ook belangrijk jaar, want op 9 juni gaan ruim 500.000 Vlaamse en Brusselse jongeren voor het eerst stemmen. Uit de JOP-monitor blijkt echter dat jongeren over het algemeen weinig interesse tonen in de politiek. 35% weet niet op welke partij te moeten stemmen, en de helft heeft geen partijvoorkeur. Betekent dat dan dat jongeren a-politiek zijn? Niet per se.
Ik bekijk politiek graag vanuit een breder perspectief, dus niet enkel de “politique politicienne”. De politieke ruimte bestaat niet alleen uit politieke partijen, maar even goed uit het maatschappelijke middenveld en de publieke opinie.
En als er nu één ding is wat ik de voorbije jaren heb gezien, is hoe jongeren actief invloed uitoefenen binnen die politieke ruimte en het beleid. Denk maar aan de klimaatbetogingen of betogingen tegen de genocide in Gaza, maar even goed het aankaarten van het belang van mentaal welzijn op school.
Daarom zie ik een belangrijke rol weggelegd voor organisaties die zich dit jaar volop inzetten rond de verkiezingen. Hoewel jongeren op het eerste gezicht misschien weinig interesse tonen in traditionele politiek, zijn ze zeker maatschappelijk betrokken. Zo kan je andere manieren zoeken om politiserend te werken.
Mijn collega’s Jeroen Robbe en Ike Teuling gaven onlangs een zeer interessante webinar over machtsopbouw en impact op het beleid. Je kan deze hier herbekijken. Wil je graag nog meer weten over jongerencommunicatie? Dan kan je mijn webinar hier bekijken.
Bekijk De vijfjaarlijkse JOP-monitor.
