26/06/2024
 - 
Door 

Vrijwilligerswerk, passé of onmisbaar?

Er leeft een idee dat vrijwilligerswerk niet meer van deze tijd is. Verouderd, passé of z’n doel voorbij. Toch zijn er meer dan 1,8 miljoen vrijwilligers in België die gemiddeld vier uur per week van hun tijd geven. Aan de ene kant heb je dus een oubollig imago, aan de andere kant enorm veel believers. Beetje paradoxaal. En ook tekenend voor het feit dat we op een kantelpunt zitten. Misschien wel het moment voor vrijwilligersstrategieën om mee te vervellen met de tijd. In deze blog geef ik enkele mogelijke oorzaken mee die frictie verklaren — de aanstokers van het slechte imago, ondanks de hoge aantallen.
Jef Van den Bergh
Strategisch vrijwilligersbeleid
Interim Management
Campagne-strategie
Stel gerust je vraag
Jef Van den Bergh
Strategisch vrijwilligersbeleid
Interim Management
Campagne-strategie
Stel gerust je vraag

Waar schuurt de vrijwilligersstrategie?

  • De mentaliteit is veranderd. Er zijn niet minder vrijwilligers, er is vooral meer concurrentie voor hun kostbare tijd. Waar het vroeger logisch was je tijd onder de kerktoren te besteden, zijn er nu wereldwijd opties om vrijwilligerswerk te doen. Dat verklaart de switch van locatiegebonden naar interessegebonden keuzes.
     
  • De instap verloopt gradueel. Mensen willen zich nog altijd graag binden aan een missie of doel, maar doen dat minder snel. Het engagement gaat niet van 0 naar 100 maar start bij een deelname, dan een afgebakende taak, die dan enkele keren herhalen. Die trage opbouw vraagt om andere, slimme rekrutering.
     
  • Het moet meer dan leuk zijn. Vrijwilligers willen een verschil maken, dat is hun nummer-1 motivatie. Maar in vergelijking met vroeger is de vrijwilliger nu ondersteunend en doet de organisatie zelf het impactvolle werk. Vrijwilligers zijn naar de tweede of derde lijn verschoven, maar voelen daar te weinig resultaat van hun werk.
     
  • Hiërarchie is belangrijk. Maar ze vervalt soms in extremen. Vroeger had de vrijwilliger veel te zeggen, van de raad van bestuur tot en met de dagelijkse leiding. Vandaag is de vrijwilliger een uitvoerder. Maar vrijwilligers zijn geen werknemers, dus mag je ze niet zomaar aan het werk zetten. Het evenwicht tussen louter uitvoeren en mee nadenken en samenwerken lijkt wel zoek.
     
  • Een vrijwilligersstrategie moet gedragen zijn, liefst door vrijwilligers. Er wordt, met de beste bedoelingen, veel nagedacht en vergaderd over vrijwilligersstrategie, zonder vrijwilligers aan tafel. Die worden nadien geïnformeerd over het resultaat, niet de waarom of de hoe. Zo gaat professionalisering soms ten kosten van het draagvlak.
     
  • Op tijd afscheid nemen is belangrijk in het HR beleid van een klassiek bedrijf, maar mag dat ook zijn bij vrijwilligers. Een persoon te lang op één plek laten zitten, zonder beweging, zonder doorstromen, dat zorgt voor roest. En roest, daar kan de dynamiek van verstarren of verzuren. Wil je nieuwe mensen ook niet afstoten, moet er nagedacht worden over beweging en soms ook waardig afscheid.
     

Waar het schuurt, zitten de kansen

Er zijn nog meer plekken waar het schuurt als gevolg van leeftijd, professionalisering, veranderende tijden en nieuwe technologie. Maar al die plekken kan je ook zien als kansen om het beter of anders te doen. Want die 1,8 miljoen vrijwilligers in België geven 208 uur van hun tijd per jaar. Vermenigvuldigen we dat met het aantal mensen — 1,8 miljoen x 208u per jaar — 374,4 miljoen uur vrijwilligerswerk per jaar. Stel je voor dat we die mankracht of menskracht effectief weten in te zetten voor rechtvaardigheid, gelijkwaardigheid of klimaatbescherming. Inderdaad, dat zou fantastisch zijn.

Huiswerk voor onder de parasol

Bij S&L begeleiden we vaak en graag organisaties om een duurzame vrijwilligersstrategie te formuleren en uit te rollen. Alleen al omdat dat vrijwilligerswerk gelijk is aan 189.500 voltijdse werknemers is het noodzakelijk voor organisaties om vrijwilligers aan te trekken en te blijven motiveren. Hoe? Daar denken we graag met jou over na. En laat de zomer daar nu net het ideale moment voor zijn.

Vragen over je vrijwilligersstrategie?

Een maandelijkse dosis inspiratie in jouw mailbox?

Een maandelijkse dosis inspiratie in jouw mailbox?

Iedere maand bezorgen we inspiratie bij jou. Tips en inzichten waar elke organisatie van kan leren. Heb je vragen over strategie (met impact), communicatie, marketing, fondsenwerving of teamontwikkeling? Onze nieuwsbrief zal je telkens een beetje wijzer maken wanneer je hem leest.
Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief.