Vijf jaar geleden was mijn eerste zomer als parlementslid een tijd van dossiers instuderen en mijn kennis vergroten. Ik volgde de commissie Volksgezondheid, Gelijke Kansen en Veiligheid van de Voedselketen. Lobbyisten wisten dit en probeerden zoveel mogelijk parlementsleden aan hun kant te krijgen. Farma-, tabak- en alcoholsectoren passeerden die zomer allemaal mijn kantoor.
Wil ik van het brave middenveld smerige lobbyisten maken? Zeker niet. Maar invloed van die schil rondom de politiek is veel groter dan vaak gedacht. Daarom kan het middenveld wat leren van hun methodes om effectiever beleidsbeïnvloeding te realiseren. Hier zijn enkele trucs uit de foute farmalobby, gecombineerd met positieve voorbeelden uit het middenveld.
Leer parlementsleden en hun medewerkers kennen
Zodra de commissies geïnstalleerd zijn, vind je de samenstelling daarvan op de websites van de Kamer en het Vlaams parlement. Neem direct contact op met de parlementsleden of de studiediensten van de partijen. In de zomer en begin september hebben ze nog geen drukke agenda, dus dit is het ideale moment om hen te leren kennen. Vergeet niet om ook hun medewerkers te ontmoeten, want zij houden in de back-office alle balletjes in de lucht. Nodig jezelf uit voor een koffie in het parlement.
Werk samen > verenig je
Niet elke organisatie heeft tijd om bij alle parlementsleden langs te gaan. Werk samen en verdeel het werk, zodat je elkaars bezorgdheden kunt delen. De grote bedrijven in de farma-industrie werken ook samen. Hetzelfde geldt voor de tabak- en alcohol-lobby. Waarom zou het middenveld dat niet doen?
Bied je expertise aan en maak moeilijke dossiers toegankelijk
Mijn eerste afspraak met de farmalobby vergeet ik nooit. Een vertegenwoordiger had fancy infographics bij zich om uit te leggen hoe ingewikkelde dossiers in elkaar zitten. Hoewel dit nuttig was, werd alles zo gepresenteerd dat minder controle van de overheid en meer vrijheid voor farmabedrijven als oplossing werd voorgesteld. De les: neem documentatie mee voor beleidsmakers, leg beknopt uit wat er op het spel staat en hoe zij kunnen helpen.
Volg het commissiewerk op en wijs parlementsleden op mogelijke gevaren
Elke vrijdag wordt de nieuwe parlementaire agenda op de websites gepubliceerd. Kijk regelmatig of er wetgevend werk rond jouw thema’s op de agenda staat. Neem contact op met parlementsleden met wie je een goede band hebt om achter de schermen informatie te verkrijgen. Zijn er hoorzittingen gepland? Vraag dan dat jouw organisatie als expert wordt aangeduid, zodat je jouw visie kunt geven. Lukt dat niet? Stuur een ongevraagd advies naar het commissiesecretariaat.
Zie je problemen in de wetteksten? Bied je hulp aan om samen amendementen te schrijven, zodat andere partijen kleur moeten bekennen over de wijzigingen.
Organiseer een symposium in of rond het parlement
Heel wat patiëntenverenigingen (al dan niet gesponsord door een farmabedrijf) organiseren jaarlijks evenementen in of rond de parlementen. Vaak gaat het over een te duur medicijn waar patiënten afhankelijk van zijn. Positievere voorbeelden zijn het jaarlijkse Fair Trade-ontbijt in het peristylium van het federaal parlement, tentoonstellingen en netwerklunches van 11.11.11 waarop alle aangesloten organisaties in contact komen met parlementsleden. Dit creëert een positieve sfeer waarin mensen elkaar beter leren kennen en samenwerken.
Organiseer een themareis voor volledige onderdompeling
De beste manier om iemand volledig te laten onderdompelen in je thema’s, is een reis organiseren. Sensoa doet dit jaarlijks in het kader van de werkgroep 2030 (rond reproductieve rechten wereldwijd). Ik had de eer om samen met Fair Trade Belgium naar Ivoorkust te gaan, waar we projecten bezochten die gefinancierd worden door Enabel. We sloten de reis af met een top waarop boeren en beleidsmakers in dialoog gingen over een leefbaar inkomen. Deze ervaring versterkte mijn betrokkenheid bij eerlijke handel en ik werd een enthousiaste woordvoerder van het thema in het parlement.
Met deze lessen en voorbeelden kan het middenveld effectief invloed uitoefenen op beleidsvorming en zo de belangen van de samenleving beter behartigen. Door samen te werken, expertise aan te bieden en beleidsmakers proactief te benaderen, kan het middenveld de impact van grote bedrijven balanceren en zorgen voor een rechtvaardiger beleid dat echt in dienst staat van de mensen. Het is tijd voor meer lobby van het middenveld.
Heb je hulp op maat nodig? Contacteer Barbara dan. Ze kijkt graag met jou en je organisatie naar de mogelijkheden.