Feminisme, in zijn eenvoudigste vorm, is het geloof dat vrouwen mensen zijn en daarom evenveel waard zijn als mannen.
Dat klinkt logisch en in Vlaanderen anno 2024 lijkt dat in de meeste gevallen op papier ook zo te zijn. In de realiteit is dat natuurlijk anders.
De ongelijke verdeling van mentale lasten en zorgtaken
Ik schreef al eens een brief aan alle macho's in mijn leven over het geweld dat ik in mijn leven en ook de afgelopen jaren meemaakte omdat ik vrouw ben.
De laatste tijd hoor ik collega’s en vriendinnen eindeloos verhalen delen over de overweldigende ‘mental load’ en de ongelijke verdeling van zorgtaken binnen hun gezinnen. Het is schokkend om te realiseren dat we gemiddeld 22 extra uren per week besteden aan onbetaalde zorgtaken, bovenop ons betaalde werk - een serieuze tweede shift mag je wel zeggen. En dan komt daar nog eens bij: het organiseren van doktersafspraken, boodschappenlijstjes, kinderhobby’s, enz.
Vrouwen nemen daarvan het overgrote deel voor hun rekening, zo zeggen alle statistieken, ook in het Vlaanderen van 2024. Ofwel nemen ze daarom gas terug in hun betaalde jobs, en betalen daarvoor later de prijs met een laag pensioen. Ofwel jongleren ze zich regelrecht in een burn-out. Of een combinatie van de twee.
Belangrijke noot: bijna alle vrouwen in mijn omgeving komen uit witte, hoogopgeleide, progressieve middenklasse-gezinnen. Stel je voor dat je bovenop vrouw, ook nog van kleur bent, queer, lager opgeleid of opgroeid in armoede. Stel je voor tegen hoeveel meer overmacht je dan moet opboksen zonder dat je ervoor erkend wordt. Stel je voor dat je in Congo of Palestina leeft… .
Empowerment door inzicht: de rol van leiderschap
Ik las net het boek “Op een dag ben je dood” van Anouck Meier en raadde het meteen iedereen in mijn omgeving aan. Het lijkt op het eerste gezicht het zoveelste boek over time-management. Maar de schrijfster biedt een kraakheldere analyse over hoe het kapitalisme en het patriarchaat ervoor zorgen dat het voor vrouwen bijna onmogelijk is om vat te krijgen op hun tijd. Dat inzicht, dat de schuld niet bij ons ligt, is op zichzelf al een bron van empowerment.
Er zijn verschillende manieren om op een gezonde manier om te gaan met structurele onrechtvaardigheid, bijvoorbeeld omdat je vrouw bent. Ook anderen ondersteunen en je op een duurzame manier inzetten voor een betere wereld kan op meerdere manieren, of het nu gaat om de strijd voor gelijke vrouwenrechten, armoede of racisme. Dat is precies waar mijn collega’s en ik bij S&L ons op richten. Van collega Ike die haar enorme ervaring in bewegingsopbouw deelt, over collega’s Sabine en Jihad die met sociale organisaties hun verhaal scherp krijgen, tot collega Lieve die als leiderschapscoach teams en leiders bij hun kracht brengt.
Het persoonlijke is politiek en vice versa. Het is de combinatie van deze twee die het verschil maakt in onze zoektocht naar een waardig en vreugdevol leven voor iedereen. Dit omvat zowel een blik op de wereld als een blik in onszelf. Inzicht in je eigen persoonlijke patronen en in wereldwijde machtsdynamieken en hoe die op elkaar inspelen.
Het is in die zoektocht dat ik organisaties en leiders graag ondersteun. Het vraagt moed om te voelen, om je uit te spreken, om je hart te volgen en om onaanvaardbare situaties niet langer te tolereren.
Staken op internationale vrouwendag: een revolutionaire daad
Het opeisen van je eigen tijd en ruimte als vrouw, en staken op 8 maart, Internationale Vrouwendag, is ronduit revolutionair.
Daarom roep ik alle vrouwen om me heen op:
Stop. Stop voor één dag met werken en zorgen.
Doe wat je voelt dat je nodig hebt:
Misschien is dat een dag alleen zijn en wandelen.
Misschien is het je uitspreken op sociale media.
Misschien zoek je steun bij een sisterhood in een feministische beweging, of gewoon bij vriendinnen met een kop koffie.
Misschien is het protesteren.
En misschien is het simpelweg genieten van een massage of manicure.
Alle tijd die je als vrouw voor jezelf opeist, elke dag, maar vooral op 8 maart, is revolutionair.
Geniet ervan!
Liefs,
Els.
